Wat is de wetgeving rond kauwen verjagen in 2025?
Heeft u zelf last van plaagdieren en heeft u zo snel mogelijk een oplossing nodig? Aarzel dan niet, en neem vandaag nog contact met ons op. Wij helpen snel, doeltreffend en discreet. Service door héél Nederland.
In 2025 vallen kauwen onder de Flora- en faunawet, waardoor je ze niet zomaar mag doden of verstoren. Je mag kauwen wel preventief verjagen buiten het broedseizoen, maar tijdens het broedseizoen (ongeveer maart tot juli) heb je een ontheffing nodig van RVO. De toegestane methodes zijn fysieke barrières zoals netten en pinnen, geluidsafschrikking en visuele afschrikmiddelen. Chemische middelen of het verstoren van nesten zijn verboden zonder ontheffing.
Waarom zijn kauwen beschermd door de Flora- en faunawet?
Kauwen vallen onder de bescherming van de Flora- en faunawet omdat ze als inheemse vogelsoort bijdragen aan het natuurlijke ecosysteem. De wet beschermt alle wilde vogels, hun nesten en eieren tegen verstoring en vernietiging. Dit betekent dat je kauwen niet mag doden, vangen of hun broedplaatsen mag verstoren zonder goede reden en toestemming.
Deze bescherming bestaat omdat vogelpopulaties kwetsbaar zijn voor menselijke activiteiten. Kauwen hebben een belangrijke rol in de natuur door het eten van insecten en het verspreiden van zaden. Toch begrijpen we dat kauwen overlast kunnen veroorzaken, vooral wanneer ze massaal nestelen op gebouwen of geluidshinder veroorzaken bij woonwijken en bedrijven.
Voor particulieren en bedrijven betekent dit dat je preventieve maatregelen mag nemen om kauwen te weren, maar dat je voorzichtig moet zijn met verstorende acties. De wet zoekt een balans tussen dierenbescherming en het oplossen van praktische problemen. Je mag bijvoorbeeld wel voorkomen dat kauwen gaan nestelen, maar je mag bestaande nesten met eieren of jongen niet zomaar verwijderen.
Bedrijven in sectoren zoals de voedingsindustrie hebben vaak te maken met strengere eisen. Niet alleen vanwege de Flora- en faunawet, maar ook omdat vogeluitwerpselen gezondheidsrisico’s en hygikneproblemen kunnen veroorzaken die onder HACCP-regelgeving vallen.
Wanneer mag je kauwen verjagen zonder ontheffing?
Je mag kauwen verjagen zonder ontheffing wanneer je preventieve maatregelen neemt buiten het broedseizoen en geen nesten, eieren of jonge vogels verstoort. Dit betekent dat je vanaf augustus tot februari relatief vrij bent om kauwen te weren van plekken waar ze overlast veroorzaken. Let wel: verjagen is toegestaan, maar doden of vangen nooit zonder ontheffing.
Toegestane verjaagmethodes zonder ontheffing zijn geluidsafschrikking zoals vogelverjaagapparaten, visuele afschrikmiddelen zoals roofvogelnaboutsels of reflecterende linten, waterstralen of bewegingssensoren en fysieke barrières die voorkomen dat kauwen kunnen landen of nestelen. Deze methodes zijn legaal omdat ze vogels niet fysiek schaden en alleen hun gedrag beïnvloeden.
Het verschil tussen verjagen en verstoren is belangrijk. Verjagen betekent dat je kauwen wegjaagt van een plek waar ze nog niet gevestigd zijn of waar ze alleen komen eten of rusten. Verstoren betekent dat je inbreuk maakt op hun broedproces, wat alleen mag met een ontheffing.
Tijdens het broedseizoen, dat meestal loopt van maart tot juli, gelden strengere regels. Je mag dan geen maatregelen nemen die actieve nesten verstoren. Als kauwen al zijn begonnen met nestbouwen of broeden, moet je wachten tot de jongen zijn uitgevlogen of een ontheffing aanvragen. Buiten het broedseizoen kun je vrijelijk preventieve maatregelen treffen om te voorkomen dat kauwen überhaupt gaan nestelen op jouw gebouw.
Praktisch voorbeeld: je mag in september netten ophangen om te voorkomen dat kauwen in het voorjaar gaan nestelen onder jouw dakrand. Je mag ook het hele jaar door geluidsapparatuur gebruiken om kauwen weg te houden van een parkeerplaats waar ze verzamelen. Maar je mag geen nest met eieren verwijderen in april, ook niet als de kauwen enorme overlast veroorzaken.
Hoe vraag je een ontheffing aan voor kauwen verjagen?
Een ontheffing heb je nodig wanneer preventieve maatregelen niet voldoende zijn en je kauwen moet verstoren tijdens het broedseizoen, of wanneer je nesten met eieren of jongen moet verwijderen. Je vraagt deze ontheffing aan bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), die namens het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit deze vergunningen behandelt.
De aanvraag doe je via het online portaal van RVO. Je moet daarbij aantonen dat je een zwaarwegend belang hebt, zoals ernstige economische schade, gevaar voor de volksgezondheid of veiligheid van luchtvaart. Simpele overlast is meestal niet voldoende reden voor een ontheffing. Je moet ook bewijzen dat alternatieve oplossingen niet werken of niet mogelijk zijn.
Het proces verloopt in stappen. Je dient een gemotiveerde aanvraag in met documentatie over de overlast, foto’s of video’s van de situatie en een overzicht van reeds genomen preventieve maatregelen. RVO beoordeelt de aanvraag binnen acht weken, maar kan deze termijn verlengen als meer informatie nodig is. Bij complexe situaties kan het proces drie tot vier maanden duren.
De kosten voor een ontheffingsaanvraag bedragen enkele honderden euro’s aan leges, afhankelijk van het type ontheffing. Daarnaast moet je vaak een ecologisch adviseur of specialist inschakelen om de aanvraag goed te onderbouwen, wat de totale kosten kan opdrijven tot duizend euro of meer.
Welke documentatie heb je nodig? Een gedetailleerde beschrijving van het probleem, bewijs van economische schade of veiligheidsrisico, foto’s en locatiegegevens, overzicht van reeds uitgevoerde preventieve maatregelen en een plan voor de uit te voeren maatregelen na ontheffing. Zonder deze documentatie wordt je aanvraag vaak afgewezen.
Let op: een ontheffing geeft geen vrijbrief om kauwen te doden. Meestal staat de ontheffing alleen toe om nesten te verwijderen op specifieke momenten of om verstorende maatregelen te nemen die anders verboden zouden zijn.
Welke vogelweringmethodes zijn toegestaan voor kauwen?
Toegestane vogelweringssystemen die je zonder ontheffing mag gebruiken zijn fysieke barrières zoals vogelnet, vogelspikes of pinnen op richels en dakranden en draadsystemen die landingsplekken onbruikbaar maken. Ook zijn toegestaan geluidsafschrikking met vogelverjaagapparaten, visuele afschrikmiddelen zoals roofvogelvliegers of reflecterende materialen en moderne systemen zoals optical gels die vogels afleiden met visuele prikkels. Voor een innovatieve, diervriendelijke aanpak biedt het gecertificeerde MAGNETO-systeem een effectieve oplossing door middel van magnetische velden die het oriëntatievermogen van kauwen verstoren zonder fysiek contact.
Bij kauwen specifiek werken sommige methodes beter dan andere. Kauwen zijn intelligente vogels die snel wennen aan statische afschrikmiddelen. Een plastic roofvogel die nooit beweegt, negeren ze binnen een week. Wat wel effectief is, zijn fysieke barrières die nestelen fysiek onmogelijk maken, zoals goed geïnstalleerde netten met kleine maaswijdte en draadsystemen op plekken waar kauwen graag landen.
Verboden methodes zijn alle vormen van gif of chemische middelen tegen vogels, lijmvallen of kleefmiddelen die vogels vangen en elektrische systemen die vogels een schok geven. Deze methodes zijn niet alleen illegaal, maar leiden ook tot strafrechtelijke vervolging met boetes tot 5000 euro. Het gebruik van vogelgif is expliciet verboden onder de Europese Vogelrichtlijn en de Omgevingswet.
Voor bedrijven die te maken hebben met kauwen is het verstandig om te investeren in professionele vogelwering. Wij bieden maatwerk oplossingen die niet alleen effectief zijn, maar ook volledig voldoen aan de wettelijke eisen. Of je nu last hebt van kauwen op een bedrijfspand, wooncomplex of industriële locatie, wij kunnen je helpen met duurzame, diervriendelijke oplossingen zoals het innovatieve MAGNETO-systeem.
Wil je specifiek advies over kauwen verjagen? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende inspectie. We bekijken samen welke methodes het beste passen bij jouw situatie en zorgen ervoor dat je geen juridische risico’s loopt. Preventie is altijd effectiever en goedkoper dan achteraf problemen oplossen, dus wacht niet tot de kauwen al genesteld hebben.
Veelgestelde vragen
Hoe weet ik of kauwen al begonnen zijn met broeden op mijn gebouw?
Let op nestbouwactiviteit vanaf eind februari, waarbij kauwen takjes en materiaal aanvoeren naar dakranden of spleten. Als je regelmatig kauwen ziet zitten op dezelfde plek en hoort tsjilpen van jongen (meestal vanaf april), is er waarschijnlijk een actief nest. Controleer dit bij voorkeur in februari voordat het broedseizoen begint, zodat je nog preventieve maatregelen kunt treffen. Bij twijfel kun je een specialist laten beoordelen of er al nesten zijn.
Wat zijn de risico's als ik toch een nest verwijder zonder ontheffing?
Het verwijderen van nesten met eieren of jongen zonder ontheffing is een overtreding van de Flora- en faunawet en kan leiden tot boetes tot €5.000 voor particulieren en aanzienlijk hoger voor bedrijven. Daarnaast kunnen buren of omstanders aangifte doen bij de politie of de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De boete hangt af van de ernst en of het om opzettelijke verstoring gaat.
Welke preventieve maatregelen moet ik nemen voordat ik een ontheffing kan aanvragen?
RVO verwacht dat je eerst alle redelijke alternatieven hebt geprobeerd, zoals het plaatsen van vogelnet of spikes, het gebruik van geluids- en visuele afschrikmiddelen gedurende minimaal één seizoen, en het afsluiten van potentiële nestplekken. Documenteer al deze pogingen met foto's en data, want zonder bewijs dat preventieve maatregelen niet hebben gewerkt, wordt je aanvraag vrijwel altijd afgewezen.
Kunnen kauwen terugkomen nadat ik ze heb verjaagd?
Ja, kauwen zijn plaatstrouw en keren vaak terug naar bekende locaties, vooral als ze daar eerder succesvol hebben gebroed. Daarom is eenmalig verjagen zelden voldoende. Je moet een combinatie gebruiken van blijvende fysieke barrières en regelmatige afschrikking gedurende meerdere seizoenen. Wissel ook af tussen verschillende methodes, want kauwen zijn intelligent en wennen snel aan statische oplossingen.
Wat is de beste periode om vogelwering te installeren?
De ideale periode is augustus tot februari, dus buiten het broedseizoen. In deze maanden kun je vrijelijk netten, pinnen en andere barrières plaatsen zonder risico op verstoring van nesten. Begin bij voorkeur vóór januari, zodat kauwen geen tijd hebben om in februari al verkennend gedrag te vertonen en een gehechtheid aan de locatie op te bouwen.
Zijn er verschillen in regelgeving tussen particulieren en bedrijven?
De Flora- en faunawet geldt voor iedereen, maar bedrijven hebben vaak extra verantwoordelijkheden onder HACCP en arbowetgeving als vogeluitwerpselen gezondheidsrisico's vormen. Bedrijven kunnen daardoor makkelijker een zwaarwegend belang aantonen bij een ontheffingsaanvraag. Daarnaast hebben bedrijven een zorgplicht voor veilige werkomstandigheden, wat juridische urgentie kan toevoegen aan verjaagmaatregelen.
Wat moet ik doen als kauwen overlast veroorzaken op mijn buurmans eigendom?
Je kunt geen maatregelen nemen op andermans eigendom zonder toestemming. Bespreek het probleem eerst met je buurman en stel voor om samen preventieve maatregelen te nemen. Als kauwen op het ene gebouw nestelen maar overlast veroorzaken op jouw terrein, kun je alleen maatregelen nemen op je eigen grond. Bij aanhoudende problemen kun je eventueel samen een ontheffing aanvragen of juridisch advies inwinnen over gezamenlijke aansprakelijkheid.
