Op dit moment krijgen wij veel vragen over het nieuwe coronavirus 2019 (COVID-19) en hoe dit virus wordt verspreid. Als het warme weer nadert, heeft het virus meer moeite om zich te verspreiden via de lucht, maar hoe gaat de overdracht via insecten?
Muggen staan erom bekend dat ze een belangrijke vector zijn bij de verspreiding van ziekten en virussen.
Wat is een vector?
Een vector is een organisme die een virus of andere ziekteverwekkers over kan brengen op de mens. (dit heet een Zoonose) Denk hier bijvoorbeeld aan: teken en muggen. Daarvan is bekend dat ze een belangrijke rol spelen bij de overdracht van veel kritieke ziekten. Wereldwijd zijn muggen de belangrijkste vectoren die verantwoordelijk zijn voor de overdracht van infecties op mensen en die verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van Malaria, Zika-virus, West-Nijl-virus (WNV), oosterse paardenencefalitis (EEE), chikungunya, gele koorts en nog véél meer.
Dit zijn allemaal ziekteverwekkers die je in Nederland kunt op lopen van een teek:
Teken zijn verantwoordelijk voor de overdracht van de meest voorkomende door vectoren overgedragen infecties in Nederland; de ziekte van Lyme, TBE tick-borne encephalitis -virus, Anaplasma phagocytophilum, Borrelia miyamotoi, Neoehrlichia mikurensis, Babesia en Rickettsia-soorten.
Wat zijn veelvoorkomende humane coronavirussen?
Vaak voorkomende menselijke coronavirussen werden voor het eerst geïdentificeerd in de jaren 60 en hebben de bekende griep verschijnselen; verkoudheid, keelpijn, hoesten en koorts.
Er zijn vier hoofdsubgroepen van humane coronavirussen en deze worden voornamelijk overgedragen door contact met lichaamsvocht van een geïnfecteerd persoon door eenvoudige handelingen zoals hoesten en niezen. Dit zijn microscopische druppels die door de geïnfecteerde persoon worden geproduceerd en kunnen worden ingeademd door iemand anders in de buurt. Dit gebeurt meestal binnen een straal van 1 tot 2 meter.
Ook kan het worden overgedragen via contact met een besmet oppervlak.
Een oppervlak dat net in contact is geweest met een geïnfecteerde persoon en dat vervolgens onbedoeld in het gezicht komt wanneer men bijvoorbeeld wrijft in de ogen. Maar ook kan het door iets eenvoudigs te delen zoals een lepel om iemands dessert te proeven.
Waarom is COVID-19 anders?
Iedereen kent de andere vormen van corona virussen wel, dit zijn:
- SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome)
- MERS (Middle East Respiratory Syndrome)
- En nu COVID-19 (corona virus disease 2019)
Deze corona virussen zijn allemaal zoönotische virussen – virussen die van de diersoort overspringen naar de mens. Dit kan gebeuren door direct contact met een besmet dier, maar ook door indirect contact of het eten van besmet voedsel.
Zoönosen komen veel voor en wanneer ze eenmaal op de mens zijn overgedragen, kunnen ze zich ook via persoonlijk contact verspreiden, waarbij juist persoonlijke hygiëne zoals handen wassen en andere preventieve maatregelen die door de RIVM worden beschreven, van cruciaal belang zijn voor de hygiëne en gezondheid.
Is er gevaar dat COVID-19 van ongedierte overspringt naar de mens?
Op 26 april is er COVID-19 vastgesteld bij nertsen. De vraag is natuurlijk of de nertsen de mens hebben besmet of andersom. Eén ding staat vast, het virus heeft zich via de lucht verspreidt! Het is nu afwachten wanneer de eerste ratten besmet raken met het COVID-19 virus en welk effect dit zal hebben op het muteren van het COVID-19 virus.
De volgende pandemie laat dan wellicht niet lang op zich wachten wanneer ratten en muizen een nieuwe variant van het COVID-19 virus gaan verspreiden.
Bron: Centers for Disease Control and Prevention (CDC)