Skip to main content

Rattenstaartlarve; wat is het en hoe te bestrijden?

13 augustus 2020

”Enge larven met staarten”, zo krijgen wij vaak een melding binnen als er organisch afval is gemorst en er ligt ook veel water.   De combinatie van water en vervuiling is een ideale voedingsbodem voor de rattenstaartlarve.   De rattenstaartlarve is eigenlijk het larvale stadium van een blinde bij.

Wat is een rattenstaartlarve?

Maar alles aan de naam blinde bij is fout!   Dit insect is ondanks de naam geen bij, maar een zweefvlieg en is al helemaal niet blind.   De naam komt waarschijnlijk voort uit het feit dat deze soort wel erg op een bij lijkt maar niet kan steken.
Daarnaast heeft de blinde bij, rijen haren op zijn ogen wat mogelijk tot de gedachte leidde dat hij blind was.   Ook veel andere zweefvliegen lijken net als de blinde bij op soorten zoals wespen, hommels en bijen.

Deze gelijkenis wordt mimicry genoemd.   Hierdoor aarzelen predatoren soms om aan te vallen, uit angst een steek op te lopen.   De blinde bij komt overal in Nederland voor.

Hoe ziet een rattenstaartlarve eruit?

De blinde bij heeft ongeveer dezelfde vorm en kleur als de honingbij.
Om de gelijkenis nog te versterken, maakt deze soort ook een zoemend geluid tijdens het vliegen of wanneer je hem vast pakt, terwijl veel andere zweefvliegen bijna niet te horen zijn.   Het verschil is vooral te zien in de vlucht: bijen maken een vrij vloeiende beweging, terwijl de blinde bij van positie naar positie kan schieten en regelmatig stil blijft hangen in de lucht.   Ook de ogen zijn typisch vlieg-achtig, en de blinde bij mist zowel de kleine voelsprieten als de stuifmeelzakjes die een bij wel heeft.

Ten slotte heeft een “echte bij” twee paar vleugels in plaats van twee vleugels, maar dat is vaak zeer moeilijk te zien als ze vliegen.

Hoe de rattenstaartlarve bestrijden?

Het volwassen insect, de blinde bij, veroorzaken totaal geen overlast, hinder of schade.
Bestrijding is dan ook niet van toepassing.   De rattenstaartlarven kunnen in grote aantallen voorkomen en overlast veroorzaken in en rondom gierkelders, GFT opslag en verwerking of in stallen.   Schoonspuiten en regelmatig mest afvoeren is dan de beste oplossing!

rattenstaartlarve bestrijden

De leefomgeving van de rattenstaartlarve

Het bijzondere van de blinde bij is de ontwikkeling van de in het water levende larve.
Veel aquatische insectenlarven kunnen slecht tegen zuurstofloze omgevingen en vervuiling, maar de larve van de blinde bij vindt er juist zijn ideale leefomgeving.

De ongeveer 2 centimeter lange larve is made-achtig en leeft op de bodem van ondiepe en stilstaande, vervuilde wateren en haalt adem door een telescopisch uitschuifbare buis, waaraan de naam rattenstaartlarve te danken is.   De adembuis bestaat uit drie delen en is in ingeschoven toestand ongeveer drie centimeter lang.   Uitgeklapt kan de buis tot 15 cm lang worden.   Hierdoor kunnen ze in vrijwel zuurstofloos water leven.

Het voedsel bestaat uit rottend organisch materiaal, in het water opgeloste stoffen en plankton.   De larve leeft in de modder en kruipt in het voorjaar op het droge, waar de verpopping plaatsvindt.

De volwassen vlieg is te zien van juni tot november en leeft zoals vrijwel alle zweefvliegen van bloemennectar.

De blinde bij is de laatste zweefvlieg die men kan vinden op bloeiende klimop.
De vrouwtjes overwinteren in holle bomen, maar ook wel binnenshuis.

Het komt voor dat er in grote getale rattenstaartlarven in gierkelders leven.
Deze komen dan ook massaal uit de gier om te verpoppen zodat “de hele muur beweegt”.

Hoe kan ik rattenstaartlarve voorkomen?

In veel veehouderijen wordt geen rekening gehouden met het massaal optreden van ongedierte die zich met half vloeibare mest voeden.   Het regelmatig afvoeren van de mest en het met water schoonspuiten van de stalruimten kan de ontwikkeling van deze insecten voorkomen.

Indien door omstandigheden de mest niet op tijd afgevoerd kan worden en de larven door zeer talrijk optreden hinderlijk zijn, kan een bestrijding overwogen worden.
Dit geldt als laatste redmiddel!

Wij helpen met het bestrijden van rattenstaartlarve

Heeft u overlast of hinder van rattenstaartlarven of andere plaagdieren?
Twijfel niet en neem contact met ons op!   Wij gaan graag het gesprek met u aan om een geschikte oplossing te vinden voor uw rattenstaartlarvenprobleem!

Neem vrijblijvend contact met ons op via telefoon, mail of middels ons contactformulier.mega-des logo


Telefoon: 0320-286900
Email: info@megades.nl